W związku z panującą pandemią COVID-19 rząd naszego kraju jak również rządy wielu krajów na świecie zalecają pracę zdalną w sytuacjach kiedy jest to oczywiście możliwe. Taka forma pracy wymaga odpowiedniej organizacji stanowisk pracy i odpowiedniej konfiguracji sprzętu i urządzeń elektronicznych. Najważniejsze jednak dla zachowania bezpieczeństwa danych osobowych oraz bezpieczeństwa informacji istotnych dla firm i instytucji, które z takiej formy pracy swoich pracowników korzystają, jest i zawsze będzie odpowiedzialne i przemyślane postępowanie w trakcie wykonywania pracy zdalnej. Z tego powodu przedstawiam poniżej kilkanaście opracowanych przeze mnie zasad bezpiecznej pracy zdalnej.

Dostęp zdalny do systemów informatycznych

1. Dostęp do systemów informatycznych musi być nadawany zgodnie z procedurami bezpieczeństwa wdrożonymi u administratora danych.
2. Osoba odpowiedzialna za bezpieczeństwo systemów informatycznych, musi na bieżąco monitorować logowania do systemu i zgodność przetwarzania danych z wdrożonymi procedurami.
3. Hasło powinno być utrzymane w tajemnicy również przed domownikami (szczególnie dziećmi), co oznacza unikanie zapisywania ich na papierze lub w pliku w wersji elektronicznej, chyba że nośniki takie zostaną zabezpieczone w odpowiedni sposób.
4. Zaleca się częstszą zmianę hasła niż ma to miejsce w trakcie pracy stacjonarnej w siedzibie pracodawcy.
5. Tam, gdzie to możliwe, korzystaj tylko z zaufanych sieci lub usług chmury.

Praca z urządzeniami elektronicznymi

6. Każdorazowo przed opuszczeniem stanowiska pracy (domowego), wyloguj się z systemu informatycznego.
7. Dodatkowo możesz ustawić wygaszacz ekranu z krótkim czasem zwłoki, blokujący komputer hasłem.
8. Zachowaj szczególną ostrożność, aby urządzenia takie jak klucze i pamięci USB, telefony, laptopy lub tablety nie zostały zgubione.
9. Upewnij się, że każde urządzenie ma niezbędne aktualizacje, takie jak aktualizacje systemu operacyjnego oraz aktualizacje oprogramowania antywirusowego.
10. Upewnij się, że komputer lub inne urządzenie na którym pracujesz jest usytuowane w takim miejscu, żeby nie danych przetwarzanych na nim nie miały wglądu inne osoby przebywające w pomieszczeniu, w którym jesteś zmuszony pracować. Dotyczy to szczególnie czynności logowania oraz danych wrażliwych.
11. Po zakończeniu pracy upewnij się, że urządzenia wykorzystywane do pracy są wyłączone, zablokowane i przechowywane w bezpiecznym miejscu.
12. Nie zapisuj dużych ilości danych osobowych lokalnie na urządzeniach na których pracujesz. Staraj się żeby dane te były na bieżąco zapisywane na serwerach firmowych.
13. W przypadku kradzieży lub zgubienia urządzenia, postaraj się natychmiast wyczyścić zdalnie pamięć urządzenia o ile to możliwe, po czym niezwłocznie powiadom o zdarzeniu administratora danych (pracodawcę).

Praca z pocztą elektroniczną

14. Postępuj zgodnie z zasadami korzystania z poczty e-mail ustalonymi przez pracodawcę.
15. Nie przesyłaj większych pakietów danych osobowych za pomocą poczty elektronicznej. Jeśli musisz to zrobić, zaszyfruj dane przed wysłaniem.
16. Nie przesyłaj danych poufnych za pomocą poczty elektronicznej.
17. Używaj tylko i wyłącznie służbowych kont e-mail do przesyłania wiadomości związanych z pracą zawierających dane osobowe.
18. Przed wysłaniem wiadomości e-mail upewnij się, że wysyłasz ją do właściwego odbiorcy, szczególnie w przypadku wiadomości e-mail zawierających dane osobowe.

Należy pamiętać, że ochrona danych osobowych ma zastosowanie nie tylko w przypadku danych przetwarzanych elektronicznie ale również w przypadku danych utrwalanych w wersji tradycyjnej, czyli wydruków sporządzonych na papierze. Dokumenty takie bardzo często stanowią lub będą stanowić część zasobów archiwalnych.
Z tego powodu należy zwrócić szczególną uwagę na ich odpowiednie zabezpieczenie choćby przez przechowywanie w zamykanej na klucz szafie i nie udostępnienia osobom postronnym. Tą część dokumentów papierowych zawierających dane osobowe lub inne informacji poufne, które nie będą archiwizowane i nie będą już wykorzystywane w pracy, należy niezwłocznie zniszczyć tak, żeby nie możliwe było odtworzenie danych i informacji, które zawierały.

Tekst opracowany na podstawie Instrukcji zarządzania systemem informatycznym autorstwa Karol Adamek z ADAMEK Consulting oraz Protecting Data When Working Remotely DPC Ireland